Ψυχολογική Ανάλυση Κινηματογραφικής Ταινίας από την οπτική της Διαφοροποίησης

Άρθρο: Γιώργος Μπρεκουλάκης
Ψυχολόγος, M.Sc. Παντείου Πανεπιστήμιου
Attached at the Heart Parent Educator της Attachment Parenting International

www.brekoulakis.gr

Στην δεκαετία του 1930, στο Sandiago της Χιλής ο νεαρός Alejandro Jodorowski συγκρούεται συναισθηματικά με τους γονείς του που επιθυμούν ο Alejandro να γίνει γιατρός. Ο Alejandro παραμένοντας συναισθηματικά συνδεδεμένος με την οικογένειά του διαφοροποιείται από την εντολή της οικογένειας να γίνει γιατρός και τελικά ακολουθεί το όνειρό του να γίνει ποιητής. Στο δρόμο της συναισθηματικής του διαφοροποίησης από την οικογένειά του συναντάει καλλιτέχνες, ποιητές και χορευτές που θα γίνουν οι avant-guard προσωπικότητες της ισπανικής διανόησης του εικοστού αιώνα. Οι συναντήσεις με αυτές τις προσωπικότητες θα οδηγήσουν τον Alejandro σε μια εξερεύνηση των συναισθημάτων του, στη συνειδητοποίηση των επιθυμιών του και σε μια εσωτερική αλήθεια που μεταμορφώνει την ζωή του.

Άκαμπτη αυστηρότητα

Οι γονείς του Alejandro προσπαθούν να επιβάλλουν τον έλεγχο στο παιδί τους και δείχνουν απρόθυμοι στο να προσαρμοστούν, να συμβιβαστούν ή να διαπραγματευτούν με τον γιο τους. Σε μια οικογένεια με άκαμπτη αυστηρότητα η επικοινωνία μπορεί να εκφράζεται με σκληρότητα, υπερβολικά όρια και περιορισμένη συναισθηματική ευελιξία. Αυτό που χαρακτηρίζει την οικογένεια του Alejandro είναι η συναισθηματική εμπλοκή. Οι γονείς, χωρίς να το καταλαβαίνουν, βλέπουν στο παιδί τους τα δικά τους ανεκπλήρωτα όνειρα και προβάλλουν τις δικές τους επιθυμίες καθώς και τα δικά τους ανεπεξέργαστα συναισθήματα. Κατά τη διαδικασία της προβολής των δικών τους ανεκπλήρωτων ονείρων οι γονείς αποσυνδέονται συναισθηματικά από το παιδί τους καθώς αδυνατούν να νιώσουν την δημιουργικότητα και διαφορετικότητα του παιδιού τους. Η άκαμπτη αυστηρότητα είναι αυτή που οδηγεί σε μια αίσθηση οικογενειακού εγκλωβισμού με χαρακτηριστικά ενοχικής σκέψης, τον άστατο νου, παλιές ξεπερασμένες ιδέες και ισχυρογνώμων ηθική.

Συναισθηματική Διαφοροποίηση

Στις συναισθηματικά διαφοροποιημένες οικογένειες, οι γονείς εμπνέουν τα παιδιά τους δηλαδή λειτουργούν ως οδηγοί στον κόσμο των συναισθημάτων. Αναγνωρίζουν ότι και τα αρνητικά συναισθήματα όπως ο θυμός, ο φόβος, η λύπη μπορεί να βοηθήσουν τα παιδιά ανάλογα με την ένταση της έκφρασής τους. Οι γονείς που δίνουν αξία στα δυσφορικά συναισθήματα δείχνουν υπομονή όταν αυτά εκφράζονται και δεν βιάζονται να τα «κουκουλώσουν». Αφιερώνουν χρόνο σε ένα θυμωμένο, φοβισμένο, αγχωμένο ή λυπημένο παιδί να εκφράσει τα συναισθήματά του ώστε να υπάρξει η δυνατότητα στη συνέχεια αυτά τα συναισθήματα να ρυθμιστούν ανάλογα και με την έντασή τους. Οι γονείς που είναι συναισθηματικοί καθοδηγητές μαθαίνουν στα παιδιά τους να εκφράζουν τον θυμό τους με τρόπο που δεν είναι αυτοκαταστροφικός καθώς και όταν ένα παιδί είναι θυμωμένο δεν σημαίνει πως έχει άσχημο χαρακτήρα.

Συναισθηματική Ευελιξία

Ο νέος ενήλικας Alejandro γνωρίζοντας ανθρώπους που είναι κοντά στα ενδιαφέροντά του αρχίζει να επιλέγει ενέργειες που τον φέρνουν πιο κοντά στις αξίες του ξεκινώντας μια ζωή περισσότερο αποτελεσματική και με προσωπικό νόημα γι’ αυτόν. Παραμένοντας συντονισμένος στις αξίες του κάνει περισσότερες συνειδητές, ικανοποιητικές κινήσεις προσέγγισης και λιγότερο αυτόματες, αντιπαραγωγικές κινήσεις απομάκρυνσης από τους στόχους του.